Het Producentenregister en de verpakkingsadministratie

bewijs van verantwoordelijkheid

In dit tweede deel van ons tweeluik verschuift de blik van verantwoordelijkheid naar bewijs.

Lees meer over de PPWR
Optimum Group™

Het Producentenregister en de verpakkingsadministratie

bewijs van verantwoordelijkheid

In dit tweede deel van ons tweeluik verschuift de blik van verantwoordelijkheid naar bewijs.
Waar artikel 45 van de PPWR (Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid) vastlegt wie verantwoordelijk is voor verpakkingen op de markt, bepaalt het Producentenregister in artikel 44 hoe die verantwoordelijkheid zichtbaar en controleerbaar wordt. De twee zijn elkaars verlengstuk: zonder registratie geen bewijs, zonder administratie geen inzicht. We mogen het format voor dit register uiterlijk 12 februari 2026 tegemoet zien en 18 maanden later moet het register in de lucht zijn. Dat klinkt ver weg, maar daar zijn we zo. Zeker als het opzetten van uw eigen administratie nog enige inspanning zal vergen.

Een sluitend systeem

De producent blijft volgens artikel 45 eindverantwoordelijk, maar mag zijn verplichtingen organiseren via een erkende producentenorganisatie (artikel 46). In Nederland is dat natuurlijk Verpact. Hoe die verantwoordelijkheid ook wordt ingevuld, één element is onvermijdelijk: de registratie. Artikel 44 verplicht alle marktspelers die verpakte producten aanbieden binnen de Unie – groot of klein, binnen of buiten de EU – zich te registreren. Het register vormt de basis voor een sluitend verslagleggingsstelsel waarmee lidstaten kunnen monitoren of de verpakkingsdoelen worden gehaald.

Dat stelsel is niet bedoeld om te bestraffen, maar om een eerlijk speelveld te waarborgen. Buitenlandse aanbieders en drop-shippers vallen onder dezelfde plicht. Producenten die meer dan 1000 kg verpakkingsmateriaal per jaar op de markt brengen, moeten zich registreren. Dat is vrijwel iedereen. Zo ontstaat één transparant systeem waarin data worden samengebracht om naleving te kunnen toetsen en oneerlijke concurrentie te voorkomen.

Data met betekenis

Naast individuele registraties houdt het register ook de totale verpakkingsvolumes per lidstaat bij. Bedrijven die nu al rapporteren aan Verpact (vanaf 50 000 kg verpakkingen per jaar) kennen dit principe. Door de reikwijdte uit te breiden naar vrijwel de hele markt, krijgt Europa voor het eerst volledig zicht op hoeveel verpakkingen er werkelijk in omloop zijn en hoe de voortgang op reduce, reuse en recycle verloopt.

Die dataverzameling krijgt daarmee strategische waarde. Ze vormt de basis voor beleid, innovatie en benchmarking tussen lidstaten. Het register wordt niet enkel een administratief hulpmiddel, maar ook een bron van kennis over waar de grootste (milieu)winst te behalen valt.

De administratie zelf

U registreert uzelf als producent, maar niet uw individuele verpakkingen. De precieze invulling volgt uiterlijk 12 februari 2026 (artikel 44, lid 14). Wat er in ieder geval in moet, zijn de totalen zoals dat nu ook het geval is bij Verpact, maar de voor invulling van UPV bent u zelf verantwoordelijk. De administratie om aan te tonen dat u aan artikel 45 voldoet heeft u lokaal, maar moet wél opvraagbaar zijn. Dat betekent dat uw interne administratie sluitend en auditbestendig moet zijn. Daarvoor kunt u terecht bij bijlage VII, die beschrijft een conformiteitsbeoordelingsprocedure (goed woord voor galgje) waarmee u stap voor stap de duurzaamheidseisen van uw verpakking en elementen van uw verpakkingsdossier afgaat – en bijlage VIII bevat de verklaring zelf.

Een goed ingericht proces maakt het verschil tussen reactief voldoen en proactief sturen. De bijbehorende administratie biedt inzicht in materiaalgebruik, recycleerbaarheid en optimalisatiemogelijkheden. Wie die informatie actief benut, kan tegelijk kosten besparen, risico’s verkleinen en duurzaamheid versnellen.

Van plicht naar plan

Net als bij de producentenverantwoordelijkheid geldt ook hier: wie de administratie enkel als verplichting ziet, zal er tegenaan hikken. Maar wie haar gebruikt als handleiding, ontdekt dat de PPWR een routekaart biedt naar structurele verduurzaming. De administratie is niet alleen bewijs van naleving, maar ook een spiegel van vooruitgang. Wie zijn verpakkingsdata op orde heeft, kan keuzes onderbouwen, successen aantonen en klanten overtuigen. Door verantwoordelijkheid, registratie en bewijs met elkaar te verbinden, wordt de PPWR geen obstakel, maar een katalysator voor innovatie.

Afdeling 3 van de PPWR legt vast wie verantwoordelijk is, hoe dat wordt gecontroleerd en waar het bewijs ligt. Wie deze drie elementen tijdig en slim aan elkaar knoopt, verandert compliance in concurrentiekracht.